ชาวนิคมพัฒนาใช้ธรรมนูญสุขภาพ รับมือโควิด-19 แบบเอาอยู่

   สวัสดีครับ ชาวชุมชนคนเข้มแข็ง ฉบับนี้นาย “สุชน” จะพาไปเยี่ยมพี่น้องที่ตำบลนิคมพัฒนา อำเภอนิคมพัฒนา จังหวัดระยอง ผมได้ข่าวมาว่า ชาวบ้านที่นี่เขารวมพลังจัดการภัยโควิด-19 ได้อยู่หมัด ตามมาดูกันครับ
 
   พี่โรส รสสุคนธ์ ชูสุวรรณ ประธานสภาองค์กรชุมชนตำบลนิคมพัฒนา เล่าให้ฟังว่า เมื่อปี 2562 ชาวนิคมพัฒนาได้ร่วมกันจัดทำธรรมนูญสุขภาพเพื่อสุขภาพประชาชน ตำบลนิคมพัฒนา ฉบับที่ 1/2562 ตามปรัชญาและแนวคิดที่ว่า “ครอบครัวสร้างสุข ชุมชนรู้รักสามัคคี สังคมไทยไม่ทอดทิ้งกัน วิถีชีวิตแบบพอเพียง สืบสานจารีตประเพณีและวัฒนธรรม สร้างพื้นที่สาธารณะเพื่อความสุขของคนในชุมชน ร่วมกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อส่งต่อให้แก่ลูกหลาน” เพื่อเป็นมาตรการจัดระเบียบสังคม และสร้าง แนวทางการแก้ไขปัญหาของสังคมกันเองครับ
 
   ชุมชนได้ขับเคลื่อนใช้ประโยชน์ธรรมนูญสุขภาพฯ ผ่านกิจกรรมต่าง ๆ มากมาย เช่น ในหมวด “ชุมชนรู้รักสามัคคี” ได้หนุนให้เกิดช่วยเหลือเกื้อกูลเอื้ออาทรกัน ให้ผู้ด้อยโอกาสได้รับการดูแลอย่างทั่วถึงเท่าเทียม ตามสิทธิพื้นฐาน มีการจัดตั้งองค์กรชุมชนเพื่อสาธารณประโยชน์สำหรับคนในตำบล แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ถ่ายทอดและนำความรู้ไปพัฒนาท้องถิ่น หรือในหมวด “วิถีชีวิตแบบพอเพียง” มีการปฏิบัติตนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง นำอินทรีย์ชีวภาพมาใช้ในเกษตรกรรม ลด เลิกการใช้สารเคมี และส่งเสริมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ของชุมชน
 
   ดอกผลการพัฒนาอย่างเข้มแข็งที่งอกงามจากความร่วมไม้ร่วมมือของชุมชนเช่นนี้ ช่วยผ่อนหนักเป็นเบาจนสามารถ “เอาอยู่” เมื่อชุมชนนิคมพัฒนาต้องรับมือกับวิกฤติโควิด-19 ซึ่งพี่โรสบอกกับผมด้วยความภาคภูมิใจว่า “โควิดทำอะไรคนนิคมพัฒนาไม่ได้” เพราะแกนนำชุมชนทั้งผู้ใหญ่บ้าน สารวัตรกำนัน อบต. เจ้าหน้าที่สาธารณสุขอำเภอ รพ.สต. โรงพยาบาล และ อสม. สานพลังกันควบคุม ป้องกันการแพร่ระบาดของโรค และป้องกันความตื่นตระหนกของชุมชนตั้งแต่ระยะเริ่มแรก ด้วยการประชาสัมพันธ์สร้างความเข้าใจ ให้ความรู้ เพื่อให้ทุกคนปฏิบัติตามมาตรการของรัฐ กำหนดจุดตรวจคัดกรอง เฝ้าระวังและทำประวัติคนเข้า ออกชุมชน
 
   ส่วนพลเมืองอาสาก็ร่วมกันทำเจลล้างมือ หน้ากากผ้า แจกจ่ายให้กับคนในชุมชนและพระสงฆ์ เหล่ากาชาดจังหวัดระยองได้สนับสนุนถุงยังชีพช่วยเหลือผู้ถูกกักตัว ซึ่งได้รับความร่วมมือและสนับสนุนการปฏิบัติการต่าง ๆ จาก คุณสมควร ไชยสงค์ สารวัตรกำนันตำบลนิคมพัฒนา คุณประสงค์ เล็กโล่ง นายกองค์การบริหารส่วนตำบลนิคมพัฒนา และภาคธุรกิจในพื้นที่อย่างมาก
 
   เมื่อสถานการณ์แพร่ระบาดคลี่คลายลง และเข้าสู่ระยะฟื้นฟูเยียวยา คนนิคมพัฒนาจึงไม่ต้องเพิ่มมาตรการการฟื้นฟูเยียวยามากกว่าที่ทำกันอย่างเข้มแข็งอยู่แล้ว เพราะกลุ่มองค์กรชุมชนเพื่อสาธารณประโยชน์ของคนในพื้นที่เช่น กลุ่มวิสาหกิจชุมชน กลุ่มพัฒนาวิถีชีวิตชุมชน ชมรมคนรักในหลวง ชมรมสายธารคนรักชุมชน ได้ร่วมกันทำกิจกรรมดีดีให้กับชุมชนมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งการสร้างแหล่งอาหารแจกจ่ายบ้านใกล้เรือนเคียง ปลูกพืชผักสวนครัว รั้วกินได้ และไม่ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช
 
   ตัวอย่างรูปธรรมความสำเร็จ เช่น พี่โรส ได้สละที่ดินของตนเอง 1 ไร่ ให้เป็นสวนกลางให้สมาชิกในกลุ่มได้ปลูกพืชผักไว้บริโภค ทำได้ดีจนศูนย์ประสานงานชุมชนจังหวัดระยอง (ศปจ.) สนับสนุนงบประมาณให้พัฒนาเป็นพื้นที่ต้นแบบ ส่วนสภาองค์กรชุมชนได้สนับสนุนงบประมาณสร้างแหล่งอาหารเพื่อความมั่นคงทางอาหารให้คนด้อยโอกาส กลุ่มเปราะบางยากไร้ภายใต้โครงการพัฒนาคุณภาพชีวิต มีการปลูกพืชผักสวนครัว แลกเมล็ดพันธุ์ผัก ต้นกล้าให้กลับไปปลูกที่บ้าน แจกข้าวสาร สารวัตรกำนัน บริจาคที่ดิน 2 ไร่ เพื่อให้เป็นแปลงเกษตร และปัจจุบันได้ขยับพัฒนาเป็นศูนย์เรียนรู้ให้กับชุมชนใกล้เคียงและที่อื่น ๆ และยังมีการจัดตั้งกองทุนต้นกล้าและเมล็ดพันธุ์ผักสวนครัว แจกจ่ายต้นกล้า เมล็ดพันธุ์ผักสร้างแหล่งอาหารในชุมชน ส่วน กศน. จัดฝึกอาชีพให้ชุมชนทำผลิตภัณฑ์แปรรูปจากเห็ด ตะไคร้ การออกแบบหีบห่อ ออกแบบสินค้าสู่ตลาดออนไลน์ และสินค้า OTOP
 
   ด้วยพลังทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ วิชาการ ประชาสังคม และภาคธุรกิจเอกชน ทำให้คนนิคมพัฒนาสามารถรับมือเอาอยู่กับทุกวิกฤติได้อย่างสบาย แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้านะครับ