กทม. 60 ชุมชนใน 10 เขต ถอดบทเรียนสู้ภัยโควิด-19 มุ่งสู่ธรรมนูญสุขภาพเขต

   สวัสดีครับ ชาวชุมชนเข้มแข็งทุกท่าน วันนี้ “สุชน” มีโอกาสติดตามพี่ ๆ สำนักขับเคลื่อนนโยบายระดับพื้นที่ (สนพ.) ของสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ไปสังเกตการณ์เวทีถอดบทเรียนและพัฒนาศักยภาพแกนนำขับเคลื่อนมาตรการชุมชนสู้ภัยโควิด-19 เพื่อยกระดับสู่ธรรมนูญสุขภาพระดับเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครกันครับ
 
   ย้อนไปที่เรื่องเล่าพลังชุมชนฉบับที่ 30 ผมเคยเล่าถึงการรวมตัวกันของพี่น้อง 60 ชุมชน จาก 10 พื้นที่เขตในกรุงเทพมหานคร คือ ธนบุรี ดอนเมือง ดินแดง สายไหม ลาดพร้าว บึงกุ่ม วังทองหลาง บางบอน บางคอแหลม และคลองสาน ที่ได้ชักชวนกันมาตั้งวงปรึกษาหารือเพื่อ จัดการตนเอง สร้างการมีส่วนร่วม รวมตัว ร่วมคิด ร่วมทำ และได้ร่วมกันประกาศมาตรการควบคุมและป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ไปเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2563 โดยมีเป้าหมายว่า ทุกคนในชุมชนต้องไม่ติดเชื้อและไม่เสียชีวิตจากโควิด-19 รวมทั้งช่วยกันดูแลภาวะจิตใจ เศรษฐกิจ สังคมในระยะฟื้นฟูคุณภาพชีวิตของทั้งชุมชนด้วย
 
   มาตรการชุมชน ได้แก่ การรณรงค์ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคโควิด-19 “ตื่นรู้อย่างเข้าใจ” ร่วมกันทำหน้ากากผ้า เจลล้างมือและน้ำยาฆ่าเชื้อโรค การปลูกผักสวนครัวและเลี้ยงปลาสำหรับบริโภคในครัวเรือน ขายราคาถูกและแบ่งปันกันในชุมชน จัดระบบคัดกรองโรคของชุมชน การจัดกลุ่มตรวจเยี่ยมสมาชิกที่เป็นกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มเปราะบาง การตั้งครัวกลางแจกจ่ายอาหาร การเยียวยาผู้ที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 เป็นต้น
 
   หลังทดลองใช้มาตรการชุมชนไปครบเดือน พี่น้องในชุมชนบอกว่าผลตอบรับเยี่ยมมากเลยครับ ต่างร่วมไม้ร่วมมือกันปฏิบัติตามมาตรการชุมชนอย่างน่าพึงพอใจ เป้าหมายที่ว่า ชุมชนต้องไม่มีใครติดเชื้อเลย
ก็สำเร็จตามที่ตั้งไว้ครับ อีกทั้งยังมีการช่วยเหลือแบ่งปัน บรรเทาความเดือดร้อนกันในชุมชน มีความรักใคร่สามัคคี เกิดจิตอาสาและผู้นำหน้าใหม่ ๆ ในชุมชน พี่น้องทั้ง 60 ชุมชน ในแต่ละเขตจึงได้ลงนามความร่วมมือกับสำนักงานเขตพื้นที่ สถานีตำรวจนครบาล ศูนย์บริการสาธารณสุข สถาบันการศึกษา หน่วยงาน และองค์กรเอกชนในพื้นที่ ประกาศใช้ “ธรรมนูญสุขภาพชุมชน” เพื่อเป็นข้อตกลงร่วมของหน่วยงานในเขตพื้นที่ กทม. และชาวบ้าน ครบทุกชุมชนไปแล้วเมื่อประมาณกลางเดือนกรกฎาคม 2563 เป้าหมายต่อไปที่กำหนดไว้ร่วมกันคือการยกระดับไปเป็น “ธรรมนูญสุขภาพเขต” ซึ่งผมได้ยินเสียงกระซิบมาว่าปัจจุบันมีบางเขตที่นำร่องจัดทำและประกาศเป็นธรรมนูญสุขภาพเขตไปแล้วด้วย สุดยอดจริง ๆ เลยครับ

 
   ผ่านมาถึงวันที่สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 เริ่มคลี่คลายลง แต่พี่น้องทั้ง 60 ชุมชน
ยังแรงดี การ์ดไม่ตกเลยนะครับ เมื่อวันที่ 23-24 สิงหาคม 2563 แกนนำจากทั้ง 10 เขต และ สช. จึงชวนกันจัด เวทีถอดบทเรียนและพัฒนาศักยภาพแกนนำขับเคลื่อนมาตรการชุมชนสู้ภัยโควิด-19 เพื่อยกระดับ
สู่ธรรมนูญสุขภาพระดับเขตพื้นที่ 12 เขต กรุงเทพมหานคร ชื่อเวทีก็บอกวัตถุประสงค์ชัดเจนแล้วนะครับว่าต้องการถอดบทเรียนและพัฒนาศักยภาพแกนนำ เพื่อมุ่งสู่เป้าหมายถัดไปคือ ธรรมนูญสุขภาพระดับเขตพื้นที่

 
   ผมได้เห็นพี่น้องแกนนำ ทั้งประธานชุมชน หัวหน้าฝ่ายพัฒนาชุมชน ผู้แทนศูนย์บริการสาธารณสุข จาก 10 เขต มาร่วมถอดบทเรียนความสำเร็จกันด้วยแววตามุ่งมั่นและน้ำเสียงที่ภาคภูมิใจ และยังได้ทำความเข้าใจ พร้อมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กระบวนการจัดทำธรรมนูญสุขภาพที่เหมาะสมกับบริบทพื้นที่กรุงเทพมหานครกัน ในช่วงท้ายพี่น้องแกนนำยังได้ร่วมกันออกแบบกระบวนการทำงานและวางแผนการทำงานเพื่อยกระดับไปสู่ธรรมนูญสุขภาพระดับเขตพื้นที่ 12 เขต ของกรุงเทพมหานครครับ โดยมี 2 เขตใหม่ที่ความสนใจเข้าร่วมเพิ่มเติม คือ ลาดกระบังและทุ่งครุ
 
   งานในขั้นตอนต่อจากนี้ กลไกคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับเขต (พชข.) จะเข้ามาช่วยสนับสนุนการทำงาน ภายใต้ฐานทุน 6 ดี ที่ได้จากการถอดบทเรียนของทั้ง 10 เขต ได้แก่ ผู้นำดี สุขภาพดี อาชีพดี อาหารดี สภาพแวดล้อมดี และสังคมดี นอกจากนั้น ยังมี พี่ชนัญชิดา ตัณฑะผลิน กรรมการกองทุนหลักประกันสุขภาพกรุงเทพมหานคร สปสช. ได้มาเล่าให้ฟังถึงกองทุนหลักประกันสุขภาพด้วยครับ พี่น้อง
แกนนำสนใจกันมากครับ เพราะกองทุนหลักประกันสุขภาพกรุงเทพมหานครจะเป็นอีกหนึ่งแรงหนุนสำคัญให้เกิดพลังขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพระดับเขต จนเกิดผลสำเร็จตามเป้าหมายได้ครับ จบเวทีวันนี้แกนนำทั้ง 10 เขตจะนำร่างความคิดกลับไปปรึกษาหารือร่วมกับพี่น้องในเขตพื้นที่กันต่อครับ

 
   แล้วผมจะนำเรื่องราวดีดีของพี่น้องชาว กทม. มาเล่าสู่กันฟังในโอกาสต่อไปอีกนะครับ