“ก้าวที่สองของคนหนองบอน ออกมาตรการชุมชนเน้นป้องกันจุดเสี่ยง”

สวัสดีพี่น้องชุมชนเข้มแข็งทุกท่านครับ ผ่านไป 3 ฉบับแล้วนะครับสำหรับเรื่องเล่าพลังชุมชนสู้ภัยโควิด 19 “สุชน” ได้พาทุกท่านล่องใต้แอ่วเหนือเบิ่งอีสานมาแล้ว ฉบับนี้ผมจะพาไปยลภาคกลางบ้างครับ
ไปกันที่เมืองผลไม้ แหล่งกำเนิดพลอยที่มีชื่อเสียงของไทย ที่ตำบลหนองบอน อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราดครับ ที่นี่มีสภาพพื้นที่อุดมสมบูรณ์ ฝนตกชุกตลอดทั้งปี แต่ก็เพราะลักษณะภูมิประเทศชุ่มชื้นเช่นนี้จึงทำให้ชุมชนที่นี่เคยมีปัญหาไข้ป่าหรือมาลาเรียชุกชุม พอเชื้อมาลาเรียหมดไปก็มีโรคไข้เลือดออกมาแทนที่ เมื่อปี2562 ชาวตำบลหนองบอนจึงได้ลุกขึ้นรวมพลังจัดทำ ธรรมนูญสุขภาพตำบลหนองบอน ฉบับที่ 1 เพื่อใช้เป็นมาตรการขจัดภัยไข้เลือดออก รวมไปถึงจัดการสุขภาพด้านอื่น ๆ โดยประกาศใช้ไปเมื่อวันที่ 14 กันยายน 2560 ธรรมนูญสุขภาพตำบลฯ จึงเป็นก้าวแรกที่ชุมชนได้ช่วยกันทำงานด้านสุขภาพอย่างมีส่วนร่วมครับ
เมื่อเกิดการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ชุมชนคนหนองบอนจึงไม่นิ่งนอนใจ เริ่มตื่นตัวมาปรึกษาหารือกัน โดยพี่สัญชัย ฉิมพาลี สาธารณสุขตำบลหนองบอน แกนนำคนสำคัญซึ่งเป็นกรรมการธรรมนูญสุขภาพตำบลหนองบอนอยู่ด้วย เล่าให้ผมฟังว่า เมื่อสถานการณ์เริ่มรุนแรงขึ้น ในช่วงสัปดาห์ที่ 3 ของเดือนมีนาคม คณะกรรมการธรรมนูญฯ และแกนนำในชุมชนทั้งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน เจ้าหน้าที่เทศบาลตำบล เจ้าหน้าที่สถานีอนามัย ประธาน อสม. และผู้นำชุมชน ได้ร่วมกันติดตามสถานการณ์และเริ่มวิเคราะห์ถึงจุดเสี่ยงตามบริบทชุมชน โดยเฉพาะพื้นที่สาธารณะที่ชาวบ้านมักมารวมตัวกันจำนวนมาก
จากนั้นกลุ่มแกนนำชุมชนก็เริ่มยกร่างมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ทันที โดยอ้างอิงสาระจากธรรมนูญสุขภาพตำบลหนองบอน ในหมวดที่ 4 การจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อการควบคุมและป้องกันปัจจัยที่คุกคามต่อสุขภาพและหมวดที่ 5 การคุ้มครองผู้บริโภค จากนั้นผู้ใหญ่บ้านก็รับหน้าที่นำร่างมาตรการฯ นี้ ไปทำประชาคมหมู่บ้าน ภายในเวลาไม่ถึงสัปดาห์ ชุมชนหนองบอนก็สามารถประกาศมาตรการทางสังคมและข้อตกลงในการควบคุมป้องกันโรค "โคโรนาไวรัส (COVID-19)" ตำบลหนองบอน อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2563 พร้อมนำไปเป็นแนวปฏิบัติทันที โดยเร่งประชาสัมพันธ์ผ่านหลายช่องทาง ทั้งการประชุมหมู่บ้าน พี่ๆอสม.ช่วยเคาะประตูบ้าน ใช้รถเทศบาลประกาศไปทุกตรอกซอกซอย และสื่อสารผ่านคลื่นวิทยุด้วยนะครับ
ผมขอชวนไปดูสาระสำคัญในมาตรการที่เน้นการป้องกันจุดเสี่ยงว่ามีอะไรบ้างครับ
เริ่มที่ งานบุญประเพณี ให้งดกิจกรรมที่มีการรวมตัวกัน กรณีจำเป็นเช่น งานศพ ก็ให้จัดงานตามแนวปฏิบัติที่ถูกต้อง สำหรับตลาดนัดในตำบล ให้เจ้าของตลาดปรับปรุงตลาดให้ได้ตามมาตรฐานทั้งเป็นตลาดนัดน่าซื้อและใช้แนวทางของคณะกรรมการควบคุมโรคติดต่อจังหวัด โดยแต่ละตลาดนัดจะเปิดได้ไม่เกินสัปดาห์ละ 2 วัน ต้องมีจุดล้างมือและเจลล้างมือให้บริการ มีการคัดกรองและวัดไข้ก่อนเข้าตลาด สวมหน้ากากอนามัยทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย
ส่วนล้งผลไม้ภายในพื้นที่ตำบลหนองบอน ก็ให้จัดระเบียบใหม่ เช่น ให้มีการขออนุญาตต่อผู้นำท้องที่ ก่อนดำเนินการทุกราย ต้องขึ้นทะเบียนคนงาน ให้ปรับปรุงล้งให้ได้มาตรฐาน และปฏิบัติตามแนวทางการซื้อขายที่ปลอดโรค จัดคิวการซื้อขายไม่ให้เกิดความแออัด ไม่ให้มีรถเร่ขาจรเข้ามารับซื้อและจอดข้างถนน เป็นต้น
เริ่มจากคณะกรรมการธรรมนูญสุขภาพตำบลหนองบอน ทำงานต่อเนื่องและเข้มแข็งมาก ๆ แต่สำคัญกว่านั้นคือคนหนองบอนที่ร่วมกันปฏิบัติอย่างดีเยี่ยม นี่จึงนับเป็นก้าวที่สองที่แสดงถึงพลังของชาวหนองบอนครับ